قمرالملوک

قمرالملوک وزیری نام شناسنامه‌اش پیش‌تر «قمرخانم سید حسین‌خان» بود (زاده 1284 در تاکستان – درگذشته 14 مرداد 1338 در تهران) خواننده آوازهای سنتی ایرانی و نیکوکار بود که در دورهٔ خود بسیار شهرت یافت. وی نخستین زنی بود که در ایران بدون حجاب روی صحنه رفت. مهم‌ترین عامل موفقیت شتابنده او نیاز زمانه به نو شدن و دگرگونی بود. وی در نوع‌دوستی و بخشش زیاده روی داشت، چنان‌که اواخر عمر خود را به تنگ‌دستی گذراند. در جوانی پس از آشنایی با مرتضی نی‌داوود با ردیف موسیقی ملی آشنا شد و راهش را برای کسب تجربیات از استادان دیگر هموار ساخت. کار پیش‌رفت قمر در مدتی کوتاه به آن‌جا رسید که کمپانی هیزمسترزویس به‌خاطر ضبط صدای او دستگاه صفحه‌پُرکُنی به تهران آورد. بعد از آن کمپانی پولیفون هم آمد. به گفته ساسان سپنتا و امیرجاهد 200 صفحه از قمر ضبط شده‌است. قمر نخستین کنسرت خود را در سال 1303 در گراند هتل برگزار کرد. روز بعد نظمیه از او تعهد گرفت که بی‌حجاب کنسرت ندهد، زیرا در آن زمان، زنان بی‌چادر را در خیابان‌ها دست‌گیر می‌کردند و به کلانتری‌ها و بازداشت‌گاه‌ها می‌بردند. اما این اتفاق باعث ریختن ترس زنان از خوانندگی و ورود خوانندگان دیگری چون ملوک ضرابی و روح‌انگیز شد.  گشایش رادیو ایران در سال 1319 صدای قمر را به عموم مردم رساند. بنان در وصف قمر الملوک گفته: «قمرالملوک ام کلثوم ایران است.» قمرالملوک وزیری در تاریخ 14 مرداد 1338 در شمیران، بر اثر سکته مغزی درگذشت.