پروانه

بتول رضایی یا پروانه یا خانم موچول (زاده 1289  - درگذشته 1312) نوازنده سه‌تار، تار و خواننده موسیقی دستگاهی ایرانی بود. او نخستین کسی است که صدای ساز سه‌تار را ضبط کرد و نخستین کسی است که همزمان با آن نیز آواز خوانده‌است. پروانه در تهران و در خانواده‌ای از قشقایی‌های شیراز متولد شد. پروانه در دربار قاجار نزد اکرام‌الدوله آواز فراگرفت و مدتی هم شاگرد رضا قلی خان نوروزی بود. او در زمستان 1306 حدود 10 صفحه ضبط کرد که در دومین اثرش در گوشه‌های زابل و منصوری صدای سه‌تار و آوازش را ضبط کرد. همسرش خیاطی از خاندان شیخ‌الاسلامی قزوین بود و به سل مبتلا بود پروانه نیز بر اثر سل در سال 1312 درگذشت.